Ιστορικά γεγονότα
Το 2001 έλαβε χώρα στους στύλους του Ολυμπίου Διός μια συναυλία διαφορετική από τις άλλες. Η NASA οργάνωσε μια συναυλία με σκοπό, η μουσική αυτής να συνοδεύσει την διαστημική της αποστολή στον Άρη, με ονομασία "2001 Mars Odyssey". Δεν θα σταθούμε στο γεγονός ότι η τότε "Ελληνική" κυβέρνηση και ο τότε υπουργός πολιτισμού προσπάθησε με κάθε τρόπο να την ματαιώσει με διάφορες γνωστές δικαιολογίες "ελληνικού" δημοσίου, θα σταθούμε στο γεγονός ότι η NASA επέβαλε την συναυλία αυτήν με την “βία”, κάτι που προκαλεί εντύπωση, ίσως και απορία.
Ετυμολογική και Εννοιολογική ανάλυση της λέξεως Μυθωδία
Ανάλυση ή αποκωδικοποίηση σε κάθε τι Ελληνικό ξεκινάει πάντα από την ετυμολογία της λέξεως. Μυθωδία σημαίνει Μύθος και Ωδή. Η λέξη Μύθος -όπως έχει ήδη αναλυθεί πλήρως στο βιβλίο ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΣ - Η Δομή της Σκέψεως- έχει να κάνει με την Μύηση εις το Θείον. Τα λεξικά της αρχαίας Ελληνικής γλώσσης λένε ότι Μύθος σημαίνει “τα λεγόμενα”. Δεν μας λένε όμως ποια λεγόμενα... Πρόκειται για τα λεγόμενα εντός των Απορρήτων Λόγων (Δρώμενα, Λεγόμενα, Δεικνυόμενα), ήτοι των Ελληνικών Μυστηρίων (Ελευσινίων, Καβειρίων, Ανωτάτων Μινωικών κτλ). Ωδή είναι αυτό που λανθασμένα σήμερα λέμε "τραγούδι" (τραγούδι σημαίνει ωδή με τραγικό περιεχόμενο).
Η πραγματική μορφή της Εννοίας “Μουσική”
Στην αρχαία Ελλάδα τα μαθήματα απαρτίζονταν από δύο άξονες, την Μουσική και την Γυμναστική. Μουσική δεν είναι αυτό που σήμερα ακούμε στο ράδιο, αυτό που σήμερα ακούμε στο ράδιο δεν αποτελεί παρά ένα τμήμα του ήχου και οι αρχαίοι το ονόμαζαν "Αρμονία και Ρυθμό" και αν είχε λόγια "Αρμονία και Ρυθμό και Ωδή". Η Μουσική όμως διέπει και τις πέντε αισθήσεις. Την Μουσική μπορούμε να την δούμε (π.χ. Ναοί, Αγάλματα), να την ακούσουμε (π.χ. αρμονίες και ρυθμοί και ωδές που ακούγονταν σε Ναούς, Ιερά και Ασκληπιεία), να την μυρίσουμε (μυρωδιές που χρησιμοποιούσαν εντός των Ιερών, Ναών και Ασκληπιείων), να την γευτούμε (ανάλογες τροφές κατά την περίοδο καθαρμών ως προετοιμασία για την μύηση στους Απορρήτους Λόγους) και το ανάλογο με την αφή (π.χ. Πέπλο Αθηνάς κατά τα Μεγάλα Παναθήναια).
Η Μουσική προσεγγίζεται -σε επίπεδο Διανοίας- από τα μαθήματα, δηλαδή την διδαχή των εννέα Μουσών. Διδάσκονταν, εν ολίγοις, οι εννέα Μούσες σε επίπεδο Ιεράς Τετρακτύος. Όσοι εκ των μαθητών διέθεταν Νουν, προχωρούσαν στο επίπεδο αποκωδικοποιήσεως και προσεγγίσεως του Αγαθού, δια μέσου της Διαλεκτικής.
Ο Θεός Ερμής και ο Πάνας
Ο θεός Πάνας -όπως μας ενημερώνει ο Σωκράτης στον μυστηριακό πλατωνικό διάλογο "Κρατύλος"- είναι υιός του Θεού Ερμού. Το όνομα του Θεού Ερμού-Ειρέμη προέρχεται εκ του Είρειν (λέγω, συνάπτω) + Εμήσατο (επινοώ-μηχανεύομαι), είναι δηλαδή αυτός που επινόησε-δημιούργησε τον λόγο (ομιλία), δηλαδή τον θεό Πάνα. Η Φύσις του Πανός είναι διττή και, επομένως, υπάρχουν δύο είδη λόγου: ο Αληθής λόγος και ο Ψευδής λόγος. Η Αληθής έκφανση του λόγου είναι λεία, εκφράζει το Θείον και κατοικεί επάνω ψηλά μαζί με τους Θεούς (Ψυχή - Παιδεία). Η Ψευδής έκφανση μένει κάτω χαμηλά με τα πλήθη, έχοντας τραχιά και τραγική μορφή (Σώμα - Απαιδευσία).
Ο Θεός Ερμής και ο Θεός Απόλλων
Όλοι γνωρίζουμε ότι το βασικό σύμβολο του Θεού Απόλλωνος είναι η λύρα. Πόσοι όμως γνωρίζουν ότι την λύρα αυτήν την κατασκεύασε ο Θεός Ερμής, την οποία, στην συνέχεια, του την δώρισε;
Ο Θεός Ερμής και η Λύρα
Πάμε να δούμε τώρα την σχέση του Θεού Ερμού με την Λύρα. Το όνομα “Ερμής”, είπαμε, σημαίνει “αυτός που επινόησε-μηχανεύτηκε το “Είρειν”, δηλαδή τον ενδιάμεσο μηχανισμό με τον οποίο επικοινωνούμε, τον (υλικό) τρόπο με τον οποίο συνάπτονται οι (αόρατες) σκέψεις μεταξύ ανθρώπων.
Οι φωνητικές χορδές πάλλονται. Η έναρθρος ομιλία είναι αποτέλεσμα παλμών των φωνητικών χορδών με συγκεκριμένη αρμονία και συγκεκριμένο ρυθμό. Η έναρθρος ομιλία διαφοροποιείται από τόπο σε τόπο. Η διαφοροποίηση αυτή έχει να κάνει με την Ποιότητα (μπορείτε να δείτε ανάλυση του τι σημαίνει αυτό, στο βιβλίο ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΣ - Η Δομή της Σκέψεως). Η Ελληνική Γλώσσα είναι κατασκευασμένη με το μαθηματικό μοντέλο της Ιεράς Τετρακτύος, οπότε η Ποιότητα της αγγίζει την Ποίηση του Σύμπαντος.
Η Λύρα ως Είρειν
Όπως οι φωνητικές χορδές αποτελούν μέσον εκφράσεως, έτσι αναλόγως και η λύρα με τις χορδές της. Ο Σωκράτης στο πλατωνικό έργο “Πολιτεία” εφιστά την προσοχή στα είδη αρμονιών και ρυθμών που θα ακούγονται μέσα στην ιδανική Πολιτεία, λόγω του ότι φτάνουν μέχρι τα έγκατα της ψυχής -όπως λέει- και την διαμορφώνουν-σχηματοποιούν. Αν η αρμονία και ο ρυθμός είναι μίμηση του Κόσμου των Ιδεών, η ψυχή μορφοποιείται και γίνεται κάλλιστη. Αν η αρμονία και ο ρυθμός δεν αποτελούν μίμηση του Κόσμου των Ιδεών, η ψυχή παραμένει αμόρφωτη (ή α-μορφοποιείται), άρα παραμένει ά-σχημη (ή γίνεται ά-σχημη).
Βαγγέλης Παπαθανασίου και Μυθωδία
Τα λεγόμενα του Βαγγέλη Παπαθανασίου στην Μυθωδία λοιπόν έχουν δύο επίπεδα, αυτό των στίχων και αυτό της αρμονίας και του ρυθμού. Το δεύτερο επίπεδο -της αρμονίας και του ρυθμού- τυγχάνει μεγαλύτερης σημασίας του πρώτου.
Νικόλαος Χ. Κουνδουράκης
Συγγραφεύς